Evde yapılan konservelere dikkat !

Geçtiğimiz günlerde medyada bir haber dikkatimi çekti. Adana'da bir aileden 3 kişinin şüpheli ölümünü araştıran yetkililer domates konservesinden zehirlendiklerini saptıyorlar. Haber ilgimi çekti. Bilmeden yarattığımız tehlikelerden bir tanesi diye düşündüm.
Genellikle halkımızın bir alışkanlığı var. Yazın var olan sebze-meyveleri, mevsiminde bol olan balık, et gibi besinleri kış için saklamak. Bunun için çeşitli yöntemleri kullanırlar.
1. Sebze ve meyveleri; Kurutmak, konserve etmek, suyunu çıkararak pekmez, pestil-köme vb. yapmak, dondurmak
2. Etleri; Kavurmak, kurutmak, pastırma-sucuk yapmak, konserve etmek, dondurmak
3. Balıkları; Çiroz yapmak yani kurutmak, konserve etmek, dondurmak, salamura etmek ve tuzlamak,
4. Pişmiş yemekleri dondurmak gibi
Yukarda yazılan listeyi daha da uzatmak mümkün. Ancak yarattığı tehlikeleri biliyor muyuz?
Yiyeceklerin bir başka zamanda kullanılmak üzere saklanması çok olumlu bir yöntem. Tarhana, erişte, turşu, reçel, kavurma, salamura, konserve, tütsüleme, kurutma hem geleneksel hem de güzümüzde de yapılması gerekli bir işlem. Ancak uygulanan yöntemlerdeki; besin kayıpları, hijyen ve gıda güvenliği açısından risklerini biliyor muyuz?
İyi yapılmamış konservelerde üreyen mikroorganizmalardan 'Clostridium botulinum' ölümle sonuçlanabilecek gıda zehirlenmelerine neden olabiliyor.
Botulizm veya botulismus denilen zehirlenme; Clostridium botulinum bakterisinin ürettiği toksinden kaynaklanır. Çoklukla, evde hazırlanmış ve uygun şekilde sterilize edilmemiş konservelerde görülebilir. Açık yaralardan enfeksiyon çevreye bulaşabilir. Cl. botulinum bakterisi toprak altında oksijensiz ortamda yaşar ve ısıya dayanıklı sporlar üretir. Sporların tamamen yok edilmesi için, gıdaların en az 120 °C sıcaklıkta kaynatılması gerekir. Bu sıcaklığa düdüklü tencere veya endüstriyel ocaklarla ulaşılır. Normal tencerede kaynatma yeterince güvenli değildir. Ancak, konservede üreyen bakterilerin ürettiği zehir ısıya çok dayanıklı değildir ve gıdalar yemeden önce en az 2 dakika 70 °C sıcaklıkta pişirilirse toksinler tamamen yok olur.
Bakteri, bedende enfeksiyona yol açmamakla birlikte ürettiği güçlü toksin, gözlerde uyum felci, çift görme, ağız kuruluğu, halsizlik, baş ağrısı gibi ilk belirtilerden sonra, ishal ve kusmaya neden olur; kalp ritm bozuklukları ve solunum felcine yol açarak hastayı ölüme sürükleyebilir.
Adana'da hastaneye kaldırılan baba ve oğul beşer gün arayla yaşamlarını yitirmiş, ardından anne de ölmüştü.
Ölümlerin şüpheli bulunması üzerine baba ile oğlunun ön otopsisinde besin zehirlenmesi bulgularına rastlanmış. Aile üyelerinin olaydan kısa süre önce domates konservesi yediklerini iddia edilmiştir