<div>Milliyetçi çizgisiyle öne çıkan bir gazetede, 1980’li yılların ortalarından itibaren Türklerin Bulgaristan’da Belene kampında çektiği eziyetlere atfen bir haber yapılmış... Başlığı ise şöyle:</div> <div>“Bulgar Türklerinin kapanmayan yarası: Belene Kampı”</div> <div>Bulgaristan Türkleri Bulgar olmamak için direndiklerinden Belene kampında işkenceye maruz kaldılar... Diriler bir yana ölülerin bile mezar taşındaki isimleri değiştirildi. </div> <div>Bu nedenle de kendilerine Bulgar denilmesi Bulgaristan'dan Türkiye'ye göçen Türklerin çok ağırına gidiyor.</div> <div><strong>BALKANLARDAKİ TÜRKLER / ANADOLU TÜRKMEN VE YÖRÜKLERİ </strong></div> <div>Balkan Göçmenleri Kültür ve Dayanışma Derneği Genel Başkanı Prof. Dr. Emin Balkan ile görüştüm...</div> <div>Milliyetçi çizgisiyle bilinen bir gazetenin haberinde bile Bulgar Türk’ü tanımlamasını kullandığına değindim...</div> <div>Başkan Prof. Dr. Balkan şunları söyledi:</div> <div><strong>“Esasında Bulgaristan’ın, tarihteki ilk Bulgar devletinin 635 yılındaki kurucusu olan Kurt (Kuvrat) Han Türk’tür. Ama günümüzde Bulgaristan Türklerine Bulgar Türk'ü denilmesi bu nedenden dolayı değildir. </strong></div> <div><strong>Öte yandan günümüzde Bulgaristan Türkleri dediğimiz kesim Anadolu’dan 13. Yüzyıldan itibaren Balkanlara göç eden Evlad-ı Fatihan’dır, Anadolu Türkleri olan Yörük ve Türkmenlerdir. Dolayısıyla da onlara Bulgar Türk’ü denmez... </strong></div> <div><strong>Kimi kasten; kimisi de art niyetsiz yanlış bilgilenmeyle Bulgar Türk’ü diyor, biz doğrusunu anlatmayı sürdüreceğiz...”</strong></div> <div><strong> <strong>BURSA’DA YAŞAYAN NÜFUSUN YARISINDAN FAZLASININ BALKANLARLA BAĞI, İLGİSİ VARDIR</strong> </strong></div> <div> Bursa’da kökenleri Balkanlara dayanan yoğun bir nüfus var. 93 Harbi de denilen 1877-1878 yıllarında Balkanlardan başlayan Göç Cumhuriyet döneminde de sürdü.</div> <div>Bursa Türkiye’de Balkanlardan en fazla göç alan illerin başında yer aldı.</div> <div>(Balkan ülkelerini ve önde gelen kentleri gezdiğimde, Balkanlardan göç edenrlerin neden Bursa’yı tercih ettiğini çok iyi anladım... Geldikleri coğrafya yeşili, dağı, ırmaklarıyla Bursa’ya çok benziyor...)</div> <div>Bursa’ya sanayileşmenin hızlanmasıyla 1970’li yıllardan sonra Doğu, Güneydoğu, Karadeniz şehirleri başta olmak üzere yoğun göç aldı. </div> <div>Bazı kentlerden gelen nüfus Bursa'da güçlü lobiler oluşturdu. Yıllardan beri hemşeri derneklerinin siyasiler ve yerel ve idari yönetimlere yönelik “Şehirde en fazla nüfusa biz sahibiz” yarıştırmasını ve baskısını izler dururuz...</div> <div>Oysa şehirde başta Bulgaristan Türkleri olmak üzere şehirde Balkan kökenlilerin sayısı çok daha fazla... </div> <div></div> <div>BAL-GÖÇ Genel Başkanı Prof. Dr. Emin Balkan’a bu varsayımımın doğru olup olmadığını sordum; doğruladı:</div> <div><strong>“Şehrin yarısından fazladır. 93 Osmanlı Rus harbi döneminde 1877-1878 yıllarında Balkanlardan başlayan göç dalgası Cumhuriyet döneminde de sürdü. Bursa’da kendileri ya da ataları Balkanlardan göç etmiş, çok ciddi bir nüfus vardır...</strong></div> <div><strong>Bursa nüfusunun yarıdan fazlasının Balkanlarla bağlantısı var... </strong></div> <div><strong>Bursa’ya sosyoekonomik açıdan çok katkı sunan bir kesimden söz ediyoruz... Bursa’ya göçmen şehri denir. </strong></div> <div><strong>1970’li yıllardan sonra, hızlı sanayileşme nedeniyle Anadolu’dan yoğun göç oldu. Onlar daha lokalize oldular; hemşericilik öne çıktı; kendilerini siyasi bir güç olarak görüyorlar ve siyasileri de baskı altına alıyorlar. Son zamanlarda bunu çok görüyoruz. </strong></div> <div><strong>Siyasiler de bu sürece çanak tuttular. </strong></div> <div><strong>Balkan Türklerinin yapısında gettolaşma yok; eğitimli, üretken, çalışkan insanlar. Baskı grupları oluşturma gibi eğilimleri yok. Bunda göç etmeden önceki ülkede ve Türkiye’ye göç ettiklerinde baskı görmelerinin, ötekileştirilmelerinin de etkisi var. Eski kuşaklar çocuklarını siyasetten uzak tuttular.”</strong></div> <div> <strong>LİYAKAT YERİNE HEMŞERİCİLİK, BÖLGECİLİK ÖNE ÇIKIYOR </strong></div> <div>Peki,<strong> Bursalılaşmış ve kentlilik bilincine sahip Balkan Türklerinin </strong>kentte yeteri kadar sesi çıkıyor mu?</div> <div><strong>Balkan Türklerinin içerisinde Bulgaristan Türkleri en yüksek sayıya sahip. Mesela kent bürokrasisinde, kent yönetiminde karşılıkları var mı?</strong></div> <div>Benim baktığım yerden “yok” gibi görünüyor. Yine de bu soruyu Prof. Dr. Emin Balkan’a sordum; şöyle yanıtladı:</div> <div><strong>“Balkan Türkleri bireysel olarak çok çalışkan, üretken ve vatansever kişiler. Bunlar çok önemli özellikler. Liyakatin kalktığı yerde ötekileştirme durumu olabiliyor... </strong></div> <div><strong>Biz kimseyi ötekileştirmiyoruz. Herkese bizim kardeşimiz diye bakıyoruz...”</strong></div> <div><strong>Bursa’da idari ve yerel bürokraside Balkan Türkleri var. Ama arzu ettiğimiz seviyede değil. Eskiye göre daha az. Bu durum Balkan göçmenlerinin daha vasıfsız olmasından kaynaklanmıyor... </strong></div> <div><strong>Maalesef yerel ve merkezi yönetimlerde hemşehricilik, bölgecilik daha ağır basıyor. Bazı yerlerde de tarikatlar güçlü. Bizim hemşerilerimizin çoğunda tarikat yok. Liyakatli olmalarına karşın liyakatsiz olanlar bu yönleriyle öne geçiyor. </strong></div> <div><strong>Ne yazık ki çok vasıflı gençlerimiz yurt dışına gidiyor, orada çok önemli görevler aldıklarını da biliyoruz. </strong></div> <div><strong>Cumhuriyet’in kuruluşundan beri Balkan göçmenlerinin Türkiye’ye, Bursa’ya çok büyük katkıları faydaları olmuştur... </strong></div> <div><strong>Ne kadar ötekileştirseler de biz bu ülkeyi çok seviyoruz, elimizden geleni yapacağız...</strong></div> <div><strong>93 harbinden beri Balkanlarda hem de Türkiye’de dışlanmış, ötekileştirilmişler. İçlerine kapanmışlar, siyasette, STK’larda etkin mücadele içine girmiyorlar. Büyüklerimiz bu yüzden gençlerin siyasete girmesini teşvik etmemişler. </strong></div> <div><strong>Bursa’da çoğunluk Balkan Türk’ü olmasına rağmen yokmuş gibi görülüyor. Bazıları da 93 göçmenlerini baz alıyorlar... </strong></div> <div><strong>Sokağa çıksınlar, baksınlar, gördüğünüz çoğu kişinin Balkanlarla bir ilgisi, bir bağlantısı vardır...”</strong></div> <div>Aklıma gelmişken bir başka soruyu da sordum Prof. Dr. Emin Balkan’a; malum kendisi tıp profesörü yani sağlık alanında çalışıyor. Şehrin sağlık bürokrasisine gelince...</div> <div>Bursa’da Dr. Özcan Akhan 10 yıl İl Sağlık Müdürlüğü yaptı; 2019 yılı Aralık ayında görevden ayrıldı. Aradan geçen 3 yıl 9 ay geçti. Akhan’ın yerine atanan Fevzi Yavuzyılmaz 2023 Eylül’ünde istifa etti; yerine Dr. Orkun Yıldırım geldi. Şimdi de Orkun Yıldırım’ın emeklilik ya da başka bir görev nedeniyle müdürlük koltuğunu boşaltacağı son aylarda gündemde...</div> <div>Sağlık bürokrasisinde şehri, şehrin kamu hastanelerini, dinamiklerini tanıyan bir Balkan Türk’ü sağlıkçı neden İl Sağlık Müdürü olmasın?</div> <div>BAL-GÖÇ Genel Başkanı Emin Balkan şunları söyledi:</div> <div><strong>“Şöyle diyebiliriz, kendimize pay çıkartalım. BAL-GÖÇ birimlerimizi oluşturduk. Sağlık Birimimiz var, çok da güçlü... Tıp Fakültesi’nde, kamu hastanelerinde sağlık hizmeti üreten üst yöneticileri en az yarıdan fazlasının Balkanlarla bağlantısı var.</strong></div> <div><strong>Bizim camiamızda sağlık ordusunda hizmet eden doktor, diş hekimi, eczacı, hemşire, laborant gibi çok sayıda sağlık personeli mevcut. 1989 göçmenleri arasında da sağlık personeli çoktu, onların çocukları da sağlık sektöründe...</strong></div> <div><strong>Ancak liyakat sahibi olmalarına karşın bizim Balkan göçmenlerinin hemşerilik gibi ilişkiler nedeniyle idari bürokraside yer alması engelleniyor.</strong></div> <div><strong>Balkan Türklerinin arasında Bursa İl Sağlık Müdürlüğü yapacak çok vasıflı arkadaşlarımız var. </strong><strong>Yerel ve merkezi yöneticilerin biraz daha duyarlı davranarak çok vasıflı hemşehrilerimize idari görevler vermesini bekliyoruz...”</strong></div>
22°
22°